"Libra Personeelsdiensten verzorgt bij Tijd Beursmedia het volledige pakket personeelszaken en loonadministratie. "
Danny Bresseleers TBM Amsterdam
Arbeidstijdenwet
In de Arbeidstijdenwet staat hoe lang werknemers per dag en per week mogen werken en wanneer zij recht hebben op pauze of rusttijd. Die regels zijn er met het oog op gezondheid, veiligheid en welzijn, maar ook om werk, privé en zorgtaken te kunnen combineren.
18 jaar en ouder. De regels gelden voor werknemers van achttien jaar en ouder. Voor jongeren tot achttien jaar gelden aparte regels.
De Arbeidstijdenwet geldt in principe voor iedereen die voor een werkgever werkt, dus voor alle werknemers, inclusief stagiairs, uitzendkrachten en gedetacheerden. In een aantal gevallen geldt de Arbeidstijdenwet ook voor zelfstandigen. Het gaat dan om situaties waarin ook de veiligheid van derden in het geding is, zoals in de vervoerssectoren.
De werknemer mag:
per dienst maximaal 12 uur werken;
per week maximaal 60 uur werken;
gemiddeld 55 uur per week werken in een periode van vier weken; in een collectieve regeling (bijvoorbeeld cao) kunnen hierover afwijkende afspraken gemaakt zijn. Maar een werknemer mag nooit meer dan 60 uur per week werken; gemiddeld 48 uur per week werken in een periode van 16 weken lang.
Rust na werktijd. Na een werkdag mag een werknemer 11 uur aaneengesloten niet werken. Wel mag deze rustperiode eens in de 7 dagen ingekort worden tot 8 uur als de aard van het werk of de bedrijfsomstandigheden dit nodig maken.
Na een werkweek mag de werknemer 36 uur aaneengesloten niet werken. In een periode van 14 dagen werkt de werknemer minimaal 72 uur aaneengesloten niet.
Pauze houden. Na 5 ½ uur werken heeft de werknemer recht op minimaal 30 minuten pauze. Die mag worden gesplitst in twee keer een kwartier. Als een werknemer meer dan tien uur werkt, dan is de pauze drie kwartier.
Nachtdienst. Er is sprake van een nachtdienst als er tijdens een dienst meer dan 1 uur gewerkt wordt tussen 00.00 uur ’s nachts en 06.00 uur ’s ochtends. Voor nachtdiensten gelden strengere regels dan voor dagdiensten.
Per nachtdienst mag niet meer dan 10 uur gewerkt worden.
Als een nachtdienst eindigt ná 02.00 uur werkt uw werknemer hierna minimaal 14 uur niet.
Als een nachtdienst eindigt vóór 02.00 uur geldt net als bij dagdiensten dat er na de dienst 11 aaneengesloten uren niet gewerkt mag worden
Maximaal 5 keer per twee weken en 22 keer per jaar mag een werknemer 12 uur in een nachtdienst werken
In 16 weken mag een werknemer maximaal 36 nachtdiensten draaien, 117 nachtdiensten per jaar.
UItzonderingen. In het Arbeidstijdenbesluit (ATB) staan uitzonderingen en aanvullingen op de Arbeidstijdenwet. Er zijn algemene uitzonderingen die gelden voor bepaalde werknemers en bepaalde situaties. De toepassing van deze regels is, mits aan de voorwaarden wordt voldaan, niet gebonden aan een bepaalde sector. Op de website van het ministerie van Soaciale Zaken staat een lijst met uitzonderingen op de Arbeidstijdenwet.
Voor wie geldt dit niet? In sommige situaties is de Arbeidstijdenwet niet of gedeeltelijk niet van toepassing. Bijvoorbeeld in geval van plotselinge onvoorziene gevaarlijke situaties, waarbij het naleven van de wettelijke regels adequaat handelen zou belemmeren.
Ook geldt de Arbeidstijdenwet niet wanneer de naleving ervan het handhaven van de openbare orde zou verstoren (dit is van toepassing bij inlichtingen- en veiligheidsdiensten van de overheid en de politie).
Ook voor sommige vormen van werk geldt de Arbeidstijdenwet niet of gedeeltelijk niet. Zo gelden de regels voor zondagsarbeid niet voor mensen die een geestelijk ambt binnen de kerk hebben.
Belangrijke andere uitzonderingen zijn:
werknemers die ten minste 3 maal het minimumloon verdienen (tenzij het gevaarlijk werk, nachtdienst of werk door niet-leidinggevenden in de mijnbouw betreft)
vrijwilligerswerk
beroepssporters
wetenschappelijke onderzoekers
gezinshuisouders
podiumkunstenaars
medisch en tandheelkundig specialisten, verpleeghuisartsen, huisartsen en sociaal geneeskundigen
begeleiders van school- en vakantiekampen
militair personeel bij inzet en bij oefeningen
In het Arbeidstijdenbesluit (ATB) staan uitzonderingen en aanvullingen op de Arbeidstijdenwet. Naast algemene uitzonderingen zijn er ook aanvullende regels voor de zorg, mijnbouw, vervoerssector en overige sectoren. Deze sectoren hebben dus met de algemene regels én de aparte sectorregels te maken.